Przetargi budowlane – analiza przypadku
Badaniu poddajemy zachowanie wykonawcy, który składając ofertę na przetargi unijne, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz Specyfikacją Warunków Zamówienia podmiot gospodarczy wraz z ofertą był zobligowany do złożenia oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia dotyczącego art. 7 ust. 1 ustawy z 13.04.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego. Uzupełnienie jednej strony dokumentu z pewnością nie stanowiło problemu, ale przedstawiciel wykonawcy po prostu o tym obowiązku zapomniał. W związku z powyższym na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp został wezwany do jego uzupełnienia. W odpowiedzi na skrzynkę zamawiającego wpłynęło rzeczone oświadczenie opatrzone podpisem zaufanym.
Ogłoszenia przetargi – jak podpisać ofertę na przetargi unijne?
Zgodnie z Art. 63 Ustawy Pzp „W postępowaniu o udzielenie zamówienia lub konkursie o wartości równej lub przekraczającej progi unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub w konkursie, wniosek, o którym mowa w art. 371 ust. 3, oraz oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej”. Aby zatem oświadczenie spełniło wyżej wymienione przesłanki, musi zostać opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a nie zaufanym jak to zrobił wykonawca w tej konkretnej sytuacji. Pierwszą konsekwencją błędnie podpisanego dokumentu było odrzucenie oferty. Drugą, znacznie dotkliwszą – zatrzymanie wadium. O ile pierwsze decyzja nie wzbudziła sprzeciwu wykonawcy, o tyle druga stała się podstawą odwołania do KIO.
Ogłoszenia przetargi – kiedy zamawiający zatrzymuje wadium?
Kwestie zatrzymania wadium zostały uregulowane w art. 107 ust. 2 Ustawy Pzp. Zamawiający ma prawo skorzystać z tego narzędzia, jeśli „wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 57 lub art. 106 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej”. Aby zamawiający realizujący przetargi budowlane mógł zatrzymać wadium, muszą zajść zatem następujące przesłanki:
-
Dana oferta musi być najkorzystniejsza.
-
Doszło do zawinionego zaniechania.
-
Wykonawca nie działa w dobrej wierze.
Ogłoszenia przetargi – czy wykonawca działał w dobrej wierze?
Nie ma wątpliwości, że w analizowanym zamówieniu za najkorzystniejszą została uznana oferta, którą ostatecznie zamawiający odrzucił. Wątpliwości nie budzi spełnienie także drugiej przesłanki zatrzymania wadium. Przetargi są sformalizowane i wykonawca musi dostosować się do podstaw prawnych oraz otrzymanego pisma. Błędne podpisanie dokumentu należy uznać za zawinione zaniechanie. Pozostaje kwestia spełnienia lub nie spełnienia trzeciej przesłanki. Jak podkreślono w komentarzu do ustawy Prawo zamówień publicznych - „Zatrzymanie wadium nie wchodzi w grę, gdy wykonawca działa w dobrej wierze, czyli błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu, że spełnia warunki zamówienia. Przy analizie przesłanek zatrzymania wadium należy brać pod uwagę w szczególności sposób sformułowania przez zamawiającego warunków uczestnictwa w postępowaniu i na tym tle rozważyć zasadność przekonania wykonawcy, że posiadane przez niego doświadczenie kwalifikuje go do udziału w postępowaniu. Do przyczyn nieleżących po stronie wykonawcy należy zaliczyć m.in. okoliczności obciążające zamawiającego, takie jak zakreślenie zbyt krótkiego terminu na uzyskanie dokumentów, sformułowanie wezwania, ogłoszenia czy dokumentów zamówienia w sposób nieprecyzyjny, wezwanie do złożenia oświadczeń i dokumentów zbędnych do przeprowadzenia postępowania. W grę wchodzą również zdarzenia, których skutkom wykonawca nie mógł zapobiec (np. przekroczenie przez urząd ustawowego terminu na wydanie dokumentów)”. Zgodnie z przytoczoną wykładnią, błędnie podpisane oświadczenie nie może zostać uznane za działanie w dobrej wierze. Tym samym spełniona została trzecia przesłanka zatrzymania wadium. Mając zatem na względzie art. 98 ust. 6 pkt 1 Ustawy Pzp, w przedmiotowym postępowaniu zamawiający postąpił prawidłowo.
Przetargi budowlane – ile kosztowało wykonawcę złożenie oferty?
Wspomnieliśmy już, że w analizowanym studium przypadku wykonawca popełnił dwa błędy, które ostatecznie kosztowały go bardzo wiele. Z jednej strony nie podpisał wielomilionowego kontraktu, w którym na pewno założył jakiś zysk. Z drugiej stracił też wadium, które z racji wartość samego zlecenia wynosiło pond 200 tysięcy złotych! Złożył także bezzasadne odwołanie do KIO, co też niosło za sobą określone koszty. To tylko pokazuje, że przetargi wymagają dużego skupienia i dokładnego czytania przesyłanych pism.
Ogłoszenia przetargi – gdzie szukać zleceń?
Czy zatrzymanie wadium jest częstą praktyką? Nie. Większość firm nigdy jej nie doświadczy. Po pierwsze dlatego, że zabezpieczenie oferty na przetargi bardzo często w ogóle nie jest wymagane. Po drugie także z powodu dopełnienia wszelkich formalności i dalszych miejsc na liście rankingowej. Startowanie w przetargach budowlanych to duża szansa na zdobycie zleceń. Jak pokazują dane Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, w co trzecim postępowaniu składana jest tylko jedna oferta! Konkurencja jest więc stosunkowo mała.
Gdzie znaleźć aktualne ogłoszenia? Dobrym pomysłem jest użycie wyszukiwarki przetargów https://www.oferent.com.pl. To narzędzie daje dostęp do wygodnych filtrów, dzięki którym ograniczymy pole wyboru do konkretnego województwa czy branży. Portal zawiera także informacje o wynikach przetargów, licytacjach komorniczych czy zleceniach osób fizycznych. Narzędzie oferuje bezpłatny okres próbny.
